Het Ministerie van Financien maakt zojuist bekend dat er een periodiek overleg (de zgn. MOB) opgezet wordt tussen vragers en aanbieders van betaaldiensten over de maatschappelijke gevolgen van ontwikkelingen in het betalingsverkeer. Het is een vervolg op de Werkgroep Wellink; en die was weer het gevolg van uitbundige kritiek van retailers in de Euro-voorbereidingsgroepen over de manier waarop banken hen behandelden bij de euro-invoering.
Het boeiende is dat er al jaren een forum was om over maatschappelijke consequenties te praten. Dit heette de Werkgroep Efficiency Betalingsverkeer en DNB fungeerde hierin als secretaris. Maar kennelijk was DNB niet helemaal tevreden met die rol en wenstte ze ook de onafhankelijke voorzittersrol op zich te nemen. Dus wat concludeerde DNB in het rapport Wellink (aldus Financiën)?
Een van de conclusies van DNB is dat de werking van de betaalmarkt, als een belangrijke voorwaarde voor het goed functioneren van de economie, kan worden verbeterd door periodiek overleg tussen vragers en aanbieders van betaaldiensten over de maatschappelijke gevolgen van ontwikkelingen in het betalingsverkeer.
Wie het nog snapt mag het zeggen. Het overleg was er al in de vorm van de WEB. Maar dat wordt kennelijk stilzwijgend opgeheven om met een nieuwe naam en wat extra deelnemers (ouderenbonden) verder te gaan. En wat gaan ze doen:
Het MOB moet voorzien in een maatschappelijk efficiënte inrichting van het betalingsverkeer. Het MOB kan de minister van Financiën gevraagd en ongevraagd informeren over maatschappelijke aspecten van het betalingsverkeer. Eenmaal per jaar zal het MOB een rapportage uitbrengen aan de minister die dit zal doorsturen naar de Tweede Kamer. Begin 2004 volgt een evaluatie van het MOB door het ministerie van Financiën. Hoogervorst heeft aan de Nederlandsche Bank gevraagd het MOB voor te zitten en nader vorm te geven. De ministeries van Financiën en Economische Zaken zullen als waarnemers deelnemen.
Laat ik alvast de evaluatie ter hand nemen (je kunt niet vroeg genoeg beginnen immers). De MOB is een mooie stoplap. Voor Ministeries om richting politiek te vertellen dat ze ergens mee bezig zijn en allerlei politieke issues op de agenda staan van maatschappelijke partijen. Voor banken om richting de vragers op de betaalmarkt de indruk te wekken dat er overleg is over toekomstige ontwikkelingen (terwijl de vragers zich koest moeten houden en zeker niet naar de NMa moeten gaan).
Of retailers, ouderenbonden en consumenten er wat aan hebben is dus nog maar zeer de vraag. Sterker nog, ik voorspel dat we binnen een jaar dikke extra tarieven in het betalingsverkeer zullen kunnen tegenkomen. Die worden keurig netjes aangekondigd in de MOB, maar echt niet om ze ter discussie te stellen. Het eveneens uit het Werkgroep Wellink voortvloeiende kosten-onderzoek naar betaalmiddelen wordt op listige wijze gebruikt om de tarieven in te voeren.
Waarmee de cirkel rond zou zijn. Want 10 jaar geleden ging het in hoofdlijnen hetzelfde. Er kwam op instigatie van het Ministerie van Financien een werkgroep om de intentieverklaring efficiency betalingsverkeer te evalueren en voilà, daar vlogen de tarieven de klant om de oren. Gezien het verband tussen het bestaan van zo'n groep en tarifering in het betalingsverkeer lijkt MOB mij dan ook meer een afkorting van:
- Mega Operatie Betaaltarieven, of
- Magische Ophogingen Betaaltarief.
We zullen zien.