Wednesday, October 30, 2002

Leo en de geldautomaat (deel 2)

Leo schrijft:

Ja het was weer zover.

Ik was net bij de pinautomaat van abnamro aan de jan van galenstraat.

effe lekker pinnuh om daarna bij de avondwinkel nog wat essentialia te kopen.



pasje erin, pincode intikken.......

keuze van coupures: 20, 50, 100 of kies ander bedrag.



Ik wil geen 20, 50 of 100. Ik wil 40



Druk in 40 en akkoord.



"Keuze kan niet gemaakt worden, kies veelvoud van 10"



eens kijken 4 x 10 = 40 toch?????

40 indrukken en akkoord.



"Keuze kan niet gemaakt worden, kies veelvoud van 10"

Ik flip en ontkom er niet aan om met 50, een heel briefje nota bene boodschappen te gaan doen.



Van die dingen ja......




Moxmo luider op de markt

Ze waren al enige tijd op de markt (ik heb zelf al een hele tijd de mobiele portemonnee van moxmo opgeladen), maar nu komt ook de publiciteitsmachine voor Moxmo op gang. Volgens persbericht en artikel in Planet Multimedia:

Moxmo biedt eenvoudig en veilig betalen en geld ontvangen met de mobiele telefoon. De portemonnee wordt, net als een chipknip, opgeladen na afschrijving van de bank- of girorekening.



Bij Moxmo is het mobiele nummer tevens het rekeningnummer. Wie een betaling verricht met de mobiele portemonnee moet deze altijd autoriseren met een eigen unieke Moxmo pincode nadat een computer met voice response opbelt en vraagt om de pincode.



Belcompany, Belstore en SMSme zijn de eerste partijen die meedoen met Moxmo. Tijdens de introductieperiode geven zij interessante kortingen of extra's bij betalingen met de mobiele portemonnee.





Moxmo opereert als elektronisch geld instelling en is lid van 1.1a2, vereniging van elektronisch geld instellingen.



Eén euro is één gulden

Het is zover. Ik sta van de week bij de bakker en realiseer me dat ik 1 gulden 70 denk en voel alhoewel het natuurlijk keiharde euro's zijn. Ook bij het uit eten gaan, stappen, kleren kopen enzovoorts is het guldenbegrip langzaam aan het vervagen. De euro is bij mij de nieuwe gulden geworden.



Monday, October 28, 2002

Nieuwe sport: banken bevlekken...?

De NCRV stelt vanavond in het programma Netwerk dat sommige listige en geavanceerde internet-gebruikers mogelijk mee kunnen kijken met internet-bankieren. Gesuggereerd wordt dat alle banken en toepassingen vatbaar zijn voor de fraude en dat de oorzaak ligt bij de banken. Door handig vragen stellen aan onvoldoende deskundige personen wordt vervolgens een indruk gewekt dat ook frauduleuze transacties mogelijk zouden zijn. De geraadpleegde deskundigen formuleren hun antwoorden bij de interviews op zichzelf overigens wel correct, maar de ijdelheid om op tv te komen wint het van de eerlijkheid om toe te geven dat ze zelf geen actieve fraude (een transactie doen en wegsluizen naar het buitenland) kunnen plegen. En zo wordt geheel onnodig een onveilige sfeer gecreeerd.



Op de website van de geraadpleegde beveiligingsdeskundigen van Wildher is te lezen:

Internetbankieren is minder veilig dan u denkt! Maandag 28 oktober hebben wij in Netwerk aangetoond hoe eenvoudig het is voor kwaadwillenden om uw financiële transacties te onderscheppen en te bewerken.

Een eindje verderop zien we op de website wat nu echt het probleem is: een foutje in de Explorer van Microsoft. Aan klanten wordt het volgende verteld:

Het correct gebruiken van deze certificaten wordt aangestuurd door de browser. Veel gebruikte browsers zijn Microsoft Internet Explorer en Netscape. Op dit moment zit er in Microsoft Internet Explorer een fout waardoor de beveiliging niet correct werkt.

en iets later:

Totdat Microsoft deze fout heeft opgelost, is de eenvoudigste oplossing een andere browser te gebruiken. Andere leveranciers van webbrowsers, zoals bijvoorbeeld Netscape, hebben het probleem reeds eerder onderkend en verholpen. Als u toch met Internet Explorer wilt internetbankieren dan moet u eerst controleren of de juiste certificaten actief zijn en uw verbinding dus veilig is.



Tja, dan valt mij toch vooral op dat banken bevlekken zo'n beetje de nationale sport lijkt te worden. De meeste journalisten laten zich blijkbaar probleemloos voor het karretje van commerciële personen/bedrijven spannen. Was het vorige week nog een boek dat aan de man gebracht moest worden, ditmaal gaat het om het bedrijf Wildher dat zich voor een prikkie als beveiligingsdeskundige weet te positioneren.



Is het dan echt zo moeilijk voor de tegenwoordige journalist om even door te klikken naar het profiel van Wildher op de eigen website. Daar staat immers:

Onze diensten zijn afgestemd op middelgrote en grote organisaties die belang hechten aan de kwaliteit van informatievoorziening. Wildher richt zich momenteel vooral op de branches:

Handel en Logistiek

Communicatie en Media


En is het dan erg vergezocht om te vermoeden dat het minder waarschijnlijk is dat deze club veel bancaire kennis heeft? Dat je dan als journalist een beetje moet uitkijken met het opkloppen van een beveiligings-verhaal?



Het valt me op dat in de jacht naar het nieuws door de bulk van journalisten niet de tijd wordt genomen om zich zorgvuldig te informeren. Bij deze durf ik dan ook te wedden dat zelfs als ik een volledig gratis workshop/informatie-ochtend over betalingsverkeer zou houden, er in Nederland geen 40 journalisten te vinden zijn die hierin echt geïnteresseerd zijn, laat staan hiervoor de tijd willen nemen. Mijn inzet is de gratis informatie-ochtend. Mocht ik echter winnen dan zou ik van mijn kant hopen dat de Nederlandse journalisten een voorbeeld nemen aan de betere colllega's in de eigen beroepsgroep. Waarmee ik dan die journalisten bedoel die het zelfstandig en onafhankelijk denken nog wel in acht nemen en zich niet laten meeslepen door wat de trend van het moment is (banken bevlekken) of de dwang der commercie (kijkcijfers boven kwaliteit).



Meer concreet. Ik stel voor om op 12 december in de ochtend die workshop/informatie-ochtend te houden.

De voorwaarden voor gratis deelname zijn:

- de aanmelding moet voor 28 november plaatsvinden,

- er zijn op 28 november meer dan 40 aanmeldingen,

- deelnemende journalisten hebben vooraf dit weblog vanaf eind december 2001 tot nu gelezen,

- bij de aanmelding moeten contactgegevens en de accreditatie gefaxt worden (020 644 1809),

- tegelijk met de aanmelding dient de journalist zijn 10 meest brandende vragen over het betalingsverkeer te formuleren,

- u schrijft geen stuk over de bijeenkomst of de inhoud ervan, maar laat gewoon de inhoud eens rustig op u inwerken.



De fax staat aan: ik ben benieuwd.

Reactie van Financiën op incasso-dillemma

Alhier de brief van Financiën met antwoorden op de kamervragen over het incasso-dillemma. De Minister licht hierin toe dat het dillemma geen dillemma is en stuurt DNB nog even op pad om dit door een onderzoekje te bevestigen.



Eén tweetje tussen Panorama en DNB?

Ik heb dit weekend nog even de Panorama gekocht en lees daarin een eerste reactie van DNB die erop neer zou komen dat DNB het probleem niet bewust is en het incassoprobleem heel erg groot vindt. Het probleem met zo'n eerste reactie is natuurlijk dat de woordvoerder overvallen wordt met een lezing van het verhaal door de reporter zelf. In het blad zie je echter niet de lezing van het verhaal zelf, maar de reactie. In dit geval is die wat ongelukkig. Met name de frase dat het systeem in zijn huidige opzet nooit goedgekeurd zou worden door DNB lijkt me bezijden de realiteit.



Ik vermoed dat DNB bij Panorama heeft aangedrongen op het opnemen van een nadere reactie door de woordvoerder (DNB laat na onderzoek weten dat er niets bijzonders aan de hand is....). Panorama heeft dat vervolgens geweigerd (want zo'n tekst is lang zo smeuig niet en de woordvoerder heeft feitelijk wel die eerste reactie zo uitgesproken). Als uitkomst van nadere onderhandeling heeft Panorama vermoedelijk beloofd om in de verantwoording over de werkwijze de volgende tekst op te nemen:

Uit oogpunt van maatschappelijk belang roept Panorama de toezichthouder, De Nederlandsche Bank, dan ook op zijn verantwoordelijkheid in deze te nemen en het systeem van de automatische incasso's op alle punten kritisch door te lichten.



Kijkend naar de inhoud van andere reportages en bijdragen in Panorama, en dan met name de tekstuele kwaliteiten daarvan, lijkt me deze zin eerder aan het Frederiksplein geconcipieerd dan op de burelen van Panorama. Zo is een passeerbeweging opeens toch nog een mooi één-tweetje geworden.



Wednesday, October 23, 2002

Dillemma of toch gewoon pakkans 100 %

"Systeem automatische incasso lek



Plunderen banksaldo kinderspel"



Aldus meldt de Telegraaf:



AMSTERDAM, woensdag, 23 oktober 2002

Automatisch afboeken van grote geldbedragen bij nietsvermoedende rekeninghouders is een fluitje van een cent. Ook zonder machtiging van de betrokken bankklant kunnen criminelen geld van diens rekening afschrijven door middel van een automatische incasso. Zo kon afgelopen week via de Rabobank bijna 1 miljoen euro worden ontvreemd van rekeningen van onder meer de VARA, D66 en de VVD.



Dit stelt Fons Schirris schrijver van het vandaag verschijnende boek ´Het Dilemma´, waarin de fraudemethode staat beschreven. Lijsttrekker Fred Teeven van Leefbaar Nederland, die vanmorgen het eerste exemplaar van het boek in ontvangst neemt, heeft al aangekondigd Kamervragen over de kwestie te gaan stellen aan minister Hoogervorst (Financiën).



Fraudeur

Volgens de auteur is het mogelijk van ieders bankrekening geld af te boeken zonder dat daar toestemming van de rekeninghouder voor nodig is. Het enige waarover de fraudeur hoeft te beschikken, is de naam en het bankrekeningnummer van het slachtoffer en een ´incassocontract´, hetgeen hem in staat stelt incasso-opdrachten te laten uitvoeren. In Nederland beschikken 120.000 bedrijven over een dergelijk incassocontract.



Leegroven banksaldo

Zo ook de schrijver, via zijn – al 14 maanden in faillissement verkerende – bedrijfje Fons Direct. „De banken geven met zo´n incassocontract in feite een blanco cheque uit, want je kunt ieder willekeurige bankrekening ermee leegtrekken”, aldus de auteur.

Om zijn bewering kracht bij te zetten gaf Schirris vorige week via de Rabobank opdracht om ruim één miljoen euro af te schrijven van zeventig willekeurige rekeninghouders, waaronder de instellingen NOS, VARA, D66 en VVD.



Binnen één dag stond er 735.000 euro op de rekening van zijn bedrijf (onder meer een opdracht tot afboeking bij de Belastingdienst mislukte). Pas de volgende dag kwam de Rabobank er achter dat er mogelijk sprake was van een poging tot oplichting. De bank deed vervolgens aangifte tegen de auteur en boekte de bedragen onmiddellijk terug naar de rechtmatige eigenaars. „Dat kwam omdat ik alles zo open mogelijk heb verricht. Een kwaadwillende had het heimelijk gedaan en bovendien met geld en al het land verlaten”, aldus Schirris, die tevens penningmeester is van Leefbaar Nederland.




Ach, is het glas water half vol of half leeg?



Schirris denkt dat het half leeg is en het Nederlands betalingsverkeer in zijn voegen kraakt. Ik denk dat het half vol is en dat met deze casus bewezen is dat banken nogal alert reageren op dit soort fraude's. Het was Schirris echt nooit van zijn levensdagen gelukt om dat geld ongezien weg te sluizen. Zeker niet nu na 11 september de banken nog weer eens een berg extra maatregelen hebben mogen nemen i.v.m. anti-terreur/fraude/witwas detectie. Hetgeen in deze concrete situatie bewezen is. Q.E.D.



Einde discussie, mogen we nu weer gewoon aan het werk?







UPDATE 15.30 : Mijn lokale boekhandelaar had besloten het boek (i.v.m. de abominabele schrijfstijl) niet in te kopen en was het dan ook roerend met Jan Mulder eens (Jan bleek het boek in de uitzending van Barend en van Dorp stevig afgekraakt te hebben).

De business case van elektronisch geld .... mobiele diensten natuurlijk!

Eén van de meest opmerkelijke feiten in het afgelopen jaar is dat bankiers denken dat er geen business case is voor elektronisch geld. Wie naar de tv kijkt ziet om de 5 minuten het verzoek om duurbetaalde sms-en te sturen. Wie nietsvermoedend in het cafe zit, krijgt onverwacht een sms-spam met een verzoek een duurbetaalde 0900-lijn te bellen ('wordt het niet tijd dat wij elkaar eens wat beter leren kennen.. xxx-jes chantal').



En nog denken banken bij elektronisch geld vooral aan de chipknip en parkeren. Terwijl de combinatie van mobiele telefoon (50 % pre-paid abonnementen) en betaalde diensten aan derden (reverse charged sms of 0900-lijnen) in functionele zin precies hetzelfde is als de chipknip. Je betaalt geld vooruit aan uitgever in ruil voor elektronisch geld (in een netwerk); besteed geld bij een derde, terwijl de uitgever van het geld zorgt voor de verdere financiele afwikkeling naar die derde. Ruwe schatting van e-geld betalingen via deze telefoonkant laat zien dat in aantallen en waarde deze transacties de chipknip-transacties al lang geleden gepasseerd moeten zijn.



Arthur D Little heeft op dit vlak inmiddels ook wat denkwerk gedaan (aldus blijkt in het FD) en constateert dat banken miljoenen laten liggen aan omzet in de betaalbusiness. Ze constateren:

De mobiele telefoon als mobiele portemonnee ('m-wallet'), ondersteund door betalingsbevestigingen binnen 2 tot 4 seconden per automatische sms, voice-response of e-mail, heeft in Brazilië, Venezuela en Portugal in korte tijd een grote vlucht genomen. Als dat model verhuisd wordt naar Nederland of België, hebben meewerkende banken en telefoonmaatschappijen een jaarwinst te verdelen van euro 50 mln, berekent Arthur D. Little.



Wat de heren van A.D. Little goed zien is de business kant en wat ze minder goed zien is de regelgevende kant. Met de desintermediatie van banken zal het namelijk wel meevallen. Elke partij die in de pre-paid hoek wat wil doen aan mobiele dienstverlening moet, gegeven de in Europa en Nederland toepasselijke regels m.b.t. elektronisch geld, hetzij met een bank samenwerken, elektronisch geld instelling worden (special purpose bank) of volledige bank. Zie verder ook de website van 1.1a2, vereniging voor elektronisch geld instellingen in Nederland.



PvdA wil openingsplicht bankkantoren...

Het FD meldt dat een concept-wetsvoorstel in voorbereiding is van de PvdA. Dit beoogt bankkantoren open te houden, opdat er altijd wel basisdienstverlening in de buurt van de klant bestaat. Een coördinerend orgaan (bij DNB) moet dit controleren en handhaven en tenders uitschrijven als er witte vlekken zijn c.q. banken aanwijzen wiens beurt het is om een kantoor te openen.



Dat staat in een initiatiefwetsvoorstel dat de PvdA binnenkort wil indienen. Met het wetsvoorstel wil PvdA -woordvoerder financiën Ferd Crone ervoor zorgen dat banken een minimumniveau van toegankelijkheid, service en veiligheid garanderen. De PvdA constateert dat banken er vanuit kostenoverwegingen toe overgaan om op grote schaal bankfilialen te sluiten. Vooral op het platteland kan dit ertoe leiden dat mensen flinke afstanden moeten afleggen voor eenvoudige handelingen zoals geldopname. Met name voor ouderen en gehandicapten kan dat een probleem zijn.



De PvdA speelt al langer met de gedachte om banken te verplichten een minimumniveau van dienstverlening overeind te houden. In beloftes van de banken dat zij zelf met initiatieven zullen komen heeft Crone inmiddels weinig vertrouwen. Volgens Crone heeft de overheid het recht om banken dergelijke verplichtingen op te leggen omdat het deels om een publieke dienst gaat. 'In de telecomsector gaat het ook om particuliere bedrijven, maar we hebben wel de telecomwet die zorgt voor een gegarandeerde aansluiting voor de weduwe in Appelscha.'



Het gaat bovendien bij banken niet om partijen die zo maar iets verkopen. 'Mensen hebben er hun geld ondergebracht. Banken doen iets met het eigendom van hun klanten.'



In de wet komt te staan dat er minstens één bankloket moet zijn per 10.000 mensen of op een afstand van 3 kilometer. Een coördinerend orgaan, onder leiding van de Nederlandsche Bank, zorgt ervoor dat banken aan deze verplichting voldoen. Zijn er witte vlekken dan organiseert deze instantie een openbare inschrijving. Om het voor banken aantrekkelijk te maken een witte vlek in te vullen, kunnen zij een subsidie tegemoet zien uit een door hen zelf betaald omslagfonds. Hoe de banken zo'n witte vlek invullen mogen zij tot op grote hoogte zelf weten. Het kan ook gaan om een rondrijdende bankbus of samenwerking met lokale winkels.




Goh, was het niet Ad Melkert die dit thema eerder aansneed (mede omdat hem opviel dat bij zijn moeder in de buurt weinig kantoren meer waren). En was Ad Melkert vorige week niet in Nederland? Dan denk ik dat Ad vorige week nog even wat kleine zaakjes gedaan heeft en we hier nu te maken hebben met de invulling van de belofte van Ad aan zijn moeder ("Mam, ik zorg ervoor dat die openstellingswet bankkantoren er komt. Binnen een jaar heb jij weer een kantoor in de buurt!").



Overigens verhogen wij hiermee het abonnementsgeld per betaalrekening met 10 euro onder de vermelding: PvdA openstellingsplicht bankkantoren.



Credit-card maatschappijen trekken touwtjes aan...

In de E-merce een informatief artikel over de regels m.b.t. credit-card betalingen, met name als de autorisatie-faciliteit doorverkocht wordt aan derden. Voorbeeld: ik heb een contract met Visa of Mastercard om kaartbetalingen via web te accepteren, maar verkoop zelf geen produkten. Ik fungeer namelijk als tussenpersoon voor 50 bij mij aangesloten winkels. Fraude pleegt dan nog wel eens op te treden bij één van die vijftig winkels. Welaan, Visa en Mastercard zijn al heel erg streng wat betreft toepasselijke regels, maar die maken ze nu nog wat strenger.



Opmerkelijke frase in het artikel van e-merce. Mildhold, een bedrijf dat adult entertainment doet, laat weten dat de nieuwe regels hen weinig raakt: betalen gebeurt overwegend per telefoon.... (de 0900-business).



Tuesday, October 22, 2002

Al is de boef nog zo snel...

... de Merchant Round Table achterhaalt hen wel. Ron Onrust wijst me op een mooi verhaal in de New York Times. Hieruit blijkt dat Internet-merchants op zeker moment weten wat de foute credit-card nummers zijn, maar de bank in kwestie nog even nodig heeft om de kaarten te blokkeren. Zodoende onstaan initatieven als Card Cops en een soortgelijk initiatief om een hot-list van kaartnummers bij te houden door de Merchant Round Table.



Notably, when merchants sell goods to people who hold stolen credit cards, they are typically liable for the fraudulent charges — not the credit card issuer, and not the consumer. Mr. Redenbaugh is among those who say credit-card issuers are not working quickly enough to cut off stolen cards — a charge that issuers dispute — and he offered an example of how that hurts merchants. A pornography site based in Gibraltar was hacked, he said, and a large portion of credit cards were stolen from the site's files.



"We reported that to the predominant bank involved and asked them to stop it because we kept seeing these cards coming back," said Mr. Redenbaugh, who would not identify the bank. Based on its own procedures for screening fraud, Hewlett-Packard rejected those cards, "but the bank kept approving them for authorizations," he said. "It took them over a month and a half to cut off the cards. Those cards may have been used on dozens of merchants' sites who didn't figure this out."




AH met mobiel

Albert Heijn komt vanaf november met een eigen mobiele telefoon.

En voor het jaareinde ook nog een nieuw financieel produkt.

Zo wordt het begrip AH-erlebnis langzaam aan steeds verder opgerekt.





Monday, October 21, 2002

Systeemrisico... systeemcrisis....?

Op de voorkant van het FD figureert vandaag de term systeemrisico. Aanleiding is de door Rijkman Groenink uitgesproken zorg over het financiële systeem en de stabiliteit ervan. Zie ook de passage hieronder.



Het financiële systeem bestaat uit het geheel van banken, financiële markten, overheden, bedrijven en consumenten, die gezamenlijk voor de geldstromen in de wereld zorgen. Groenink schetst het risico dat de openbare kapitaalmarkt ontoegankelijk wordt doordat beleggers nog slechts de solvabelste debiteuren vertrouwen. Het overtollige kapitaal wordt dan bij banken op deposito gezet. 'Maar die banken kunnen dat niet zonder problemen allemaal weer gaan uitlenen. De toegenomen solvabiliteitseisen beperken de capaciteit van de banken', aldus de bestuursvoorzitter.



Internationale bankregels stellen de hoeveelheid krediet die een bank geeft afhankelijk van het eigen vermogen. Dat neemt niet toe als de hoeveelheid ingelegde gelden in een systeemcrisis wel sterk toeneemt. Groenink: 'Banken kunnen hun rol in het conversieproces dan niet optimaal vervullen.'



Gevolg zou zijn dat veel bedrijven in acute liquiditeitsproblemen komen, met mogelijk faillissement als gevolg. Groenink kan niet aangeven hoe groot op dit moment het risico is dat een systeemcrisis zich daadwerkelijk voordoet: 'De solvabiliteit van het internationale bankwezen ziet er beter uit dan bij vorige crises aan het begin van de jaren tachtig en negentig. Dat is positief. Ook de kwaliteit van het toezicht is internationaal met sprongen vooruitgegaan. Of zich een schok voordoet, is afhankelijk van de samenstelling van de balans van individuele instellingen.'




Wat is nu zo interessant aan dit artikel?



Het boeiende is dat in dit artikel op een onzuivere en algemene manier omgegaan wordt met woorden als systeemcrisis en systeemrisico. Een technisch betalingsverkeerbegrip als systeemrisico wordt veralgemeniseerd naar een soort totaalbegrip van systeemcrisis. Terwijl met systeemcrisis niets anders bedoeld wordt dan dat er wat meer bedrijven failliet gaan dan anders (zoals bij een recessie overigens wel vaker pleegt te gebeuren). Door echter het vraagstuk te vervagen, te veralgemeniseren en van een angstaanjagende term te voorzien wordt de materie minder inzichtelijk. Dit geeft zowel grote banken als regelgevers de gelegenheid om met een beroep op deze vage term te pleiten voor een uitzonderingspositie (grote banken) of voor extra regelgeving (regelgevers).



Voor de goede orde nog even uitleg over systeemrisico. Dat is een risico dat kan optreden in verreken- en afwikkelsystemen tussen banken onderling. Systeemrisico is hier het risico dat indien een van de participanten aan een dergelijk systeem niet meer aan zijn betalings- en/of leveringsverplichtingen kan voldoen, de andere deelnemers (of de centrale tegenpartij in het systeem) ook niet meer aan hun verplichtingen kunnen voldoen. Doorgaans wordt het goed afgedekt met garantstelling en onderpand; in uitzonderingsgevallen met extra liquiditeit (zoals op 11 september 2001). Zie verder het lexicon betalingsverkeer.



De kans dat zich daadwerkelijk langs betalings- afwikkelsystemen een wereldwijde financiële schok voordoet is zeer beperkt. Systeemrisico is daarmee niet iets om wakker van te liggen. Dat Groenink toch zorgen heeft baart me trouwens weer wel zorgen. Als ik de kinderwijsheid: 'wat je zegt ben je zelf' toepas betekent dat dat de exposures van ABN AMRO richting Brazilië zodanig onverantwoord hoog zijn dat ABN AMRO wellicht over enige tijd niet meer aan de kapitaals-eisen Bazel kan voldoen. Dat zou technisch bezien zeer boeiend zijn; we kunnen dan direkt beoordelen of er een systeemrisico onstaat.



Sunday, October 20, 2002

Allemaal on-line...

Onderzoek van NFO Trendbox onder 38.000 Nederlanders in de leeftijdgroep 18 en ouder leert dat de helft van de Nederlanders 1 keer per week of vaker achter de PC kruipt. Opvallend is dat voor het eerst het aantal vrouwen dat frequent internet gebruikt vrijwel gelijk is aan het aantal mannen.



Ze bankieren dan soms ook, want het blijkt dat:

- het aantal mensen dat on-line bankiert is gestegen van 25 naar 31 procent,

- wie on-line bankiert doet dat bij rabo (44 %), Postbank (31 %) en Abn Amro (25 %),

- 5 % van de mensen on-line bankiert bij meer dan 1 bank.



Afgelopen jaar kocht verder 25 % van de mensen via Internet tegen 15 procent het jaar daarvoor. Het gebruik van de credit-card steeg daarbij van 5 naar 8 procent.



Thuiswinkel.org onderzoek leert over internetkopen dat de omzet met ruim 25 % groeide tot 1,06 miljard euro. Planet Multimedia kreeg het off-line persbericht waaruit hier enige citaten:

In het eerste halfjaar werd in totaal voor 1,06 miljard euro verkocht aan thuisbestelling, in geheel 2001 was dat 1,84 miljard. De internetbestedingen waren de voornaamste groeimotor. Verkopen via andere kanalen, zoals postorder, groeide met percentages onder de 5 procent.



Vergeleken met andere landen was Nederland in 2001 nummer 5 wat de omzet van verkopen op afstand betreft. Het laat Amerika, Duitsland, Engeland en Frankrijk voor zich. In Amerika werd voor 72 miljard verkocht, in Duitsland voor 20 miljard, in Engeland voor 13 miljard en in Frankrijk voor 8 miljard.



Nederland scoort beduidende lager waar het gaat om de gemiddelde aankoopwaarde van een product of dienst. Met een gemiddeld koopbedrag van 114 euro zijn Nederlanders tiende op de wereldschaal. De gemiddelde koopwaarden bij de nummers negen tot en met vier lopen van 124 euro (Denemarken) op tot 183 euro (Noorwegen), een betrekkelijk klein verschil. De Duitsers zijn de grootste besteders met 259 euro per gekocht artikel, de Amerikanen volgen met 265 euro en de Engelsen betalen gemiddeld per product 217 euro.




Dat weten we dan ook weer.

Friday, October 18, 2002

Pakkans: honderd procent...

De uitkomst van het spoedoverleg pinfraude Veghel is dat de onbemande betaalpalen bij benzinestations worden aangepast zodat boeven minder snel/eenvoudig aanpassingen kunnen aanbrengen t.b.v. aftappen. Aldus het FD.



Ondertussen maakte de Telegraaf op 16 oktober bekend dat een groep Somaliërs midden in de nacht is gaan shoppen bij tankstations.

"De diverse politiekorpsen die met de oplichters te maken kregen, grepen in totaal 23 verdachten in de kraag. Op één na zitten ze allemaal nog vast op verdenking van diefstal c.q. oplichting. De bende is overigens groter. De meeste arrestanten komen uit Rotterdam en omgeving. Ze hebben allemaal dezelfde nationaliteit.



De Afrikanen trokken gisteren tussen middernacht en half vijf 's morgens door West- en Zuid-Nederland. In groepjes van drie of vier personen stroopten ze alle geopende benzinestations af."



Zou het nou geen van die criminelen opvallen dat het enige dat je met een 'pinpasfraude' echt bereikt is:

- een tijdelijke kick van het geld en vertier,

- de krant,

- daarna de cel.



Thursday, October 17, 2002

Spoedoverleg pinfraude

De onbemande benzinepomp in Veghel verstrekt niet alleen benzine, maar leest kennelijk ook magneetstrip en pin-code. De eerder gesignaleerde mini-fraude is nu verdubbeld tot circa 100 mensen (aldus Trouw eergisteren). Planet Multimedia meldt (bron: Volkskrant) dat Interpay woensdag spoedoverleg heeft gevoerd met twee fabrikanten van betaalautomaten. Want het heeft er hier de schijn van dat de criminelen er voor de eerste keer in zijn geslaagd om pinpassen te kopiëren in de binnenkant van een 'betaalpaal'.



Ondertussen blijft het vervelend voor klanten, maar worden alle slachtoffers wel vergoed voor de schade en zo spoedig mogelijk voorzien van een nieuwe pas.



Friday, October 11, 2002

Idee: de prijs van regelgeving.... ... doorberekenen?

Even een kleine observatie naar aanleiding van de Manifestatie (zie vorige entry). We hebben op dit moment tal van discussies in Nederland over te hoge prijs voor pinnen, grensoverschrijdend retail betalingsverkeer, verhuisservice, toegankelijkheid van diensten enzovoorts. Tot nu toe is daarbij slechts sprake van een indirect verband tussen voorgenomen regelgeving en prijzen in de markt. Echter, alle discussie en onderzoek voorafgaand aan beleidsonderwerpen kost veel geld. Ook de gemaakte beleidskeuze's zelf zijn niet gratis. Denk bijvoorbeeld aan de inkomstenderving die banken nu hebben als gevolg van de door Europese Commissie vastgestelde verordening m.b.t. internationale retail betalingen.



In lijn met het standpunt dat betalingsverkeer kostendekkend moet zijn en dat tarieven transparant moeten worden doorberekend, lijkt het me zinvol om de kosten van regelgeving en beleids-discussies meer direkt in de prijs van de produkten te verdisconteren. En daarbij ook om het moment van die prijsstelling te koppelen aan het betreffende publieke besluit. Dus:

- als de Europese verordening vanaf 1 juli in werking treedt, ligt het voor de hand om vanaf dat moment uniforme tarieven te vragen voor gastgebruik geldautomaten,

- als de Tweede Kamer op zeker moment besluit om geen verhuisservice te willen maar nummerportabiliteit, dan kan vanaf de eerste dag van de maand volgend op dat besluit een abonnementstarief van 10 euro per jaar worden geïnd (onder vermelding: "Tweede Kamer besluit nummerportabiliteit"),

- als de NMa zou besluiten dat het tarief van Interpay niet omlaag hoeft maar het winkeliers vrij staat een prijs door te berekenen aan de klant, beginnen de winkeliers vanaf de dag van dat besluit met het heffen van x eurocent per pin-transactie (onder vermelding: "NMa-besluit" pinnen dd. ... ).

- enzovoorts..



Ach, het zal er wel niet van komen. Maar laten we ons dan realiseren dat aan elke beleidskeuze (zeker als deze door de politiek is ingegeven) een prijskaartje hangt. En dat het bij teveel van dat soort politieke interventies/prijskaartjes niet helemaal realistisch is om te verwachten dat desondanks het betalingsverkeer ook nog gratis en toegankelijk blijft.



Manifestatie veilig en efficiënt betalen: consument betaald voor lage pinbedragen?

Afgelopen woensdag werd in Den Haag door het Platform Detailhandel een Manifestatie gehouden met als thema veilig en efficiënt betalen. Op de manifestie werd ingegaan op de inhoud van het rapport “Afrekenen in winkels 2002; Meningen, feiten en mogelijkheden tot verandering”. Dit rapport (zie samenvatting) is door het Hoofdbedrijfschap Detailhandel gemaakt op basis van onderzoek van EIM (kostenonderzoek) en Shopper Inside (consumentenonderzoek). Het onderzoek vormt de inhoudelijke bijdrage van de detailhandel aan de discussie in Nederlandse overlegorganen betalingsverkeer (denk aan bijvoorbeeld het Maatschappelijk Overleg Betalingsverkeer en de Gebruikers Advies Groep betalingsverkeer).



Op de manifestatie werd duidelijk dat het platform detailhandel streeft naar:

- veilig en efficiënt betaalgedrag,

- lagere kosten betalingsverkeer voor de detailhandel,

- een rol waarin meebesloten kan worden over het betalingsverkeer,

- betere dienstverlening door banken,

- pro-actief toezicht op transparantie, marktwerking en technologie van betalingsverkeer.

Aan de orde kwam dat voor de detailhandel het dillema is dat cash onveilig maar goedkoop is en pinnen veilig maar te duur. Mooiste en goedkoopste alternatief is chippen; alleen is het onredelijk om te verwachten dat men in winkels liever zou chippen dan pinnen.



Het manifest werd aangeboden aan dhr Lankhorst (vertegenwoordiger die namens staatsecretaris Wijn het Manifest in ontvangst nam), Mw. van der Wielen (onderdirecteur betalingsverkeer van De Nederlandsche Bank NV) en dhr Cohen (directeur Consumentenbond). In reactie op hen voorgelegde stellingen was het volgende te vernemen:

- Economische Zaken vindt dat banken en Interpay meer inzicht moeten geven in de kosten en volgt in dat verband de verdere implementatie van aanbevelingen uit rapport Wellink; daarnaast wordt bij de NMa een monitor financiële sector ingericht,

- De Nederlandsche Bank zal zich niet bemoeien met prijsstelling in betalingsverkeer. DNB kan ontwikkelingen op het gebied van infrastructuur chartaal en topgiraal betalingsverkeer als aanbieder van die systemen goed beïnvloeden, die op retail gebied niet. Op dat vlak zou DNB graag instrumentarium krijgen (lees: expliciete bevoegdheid in de wet toezicht afwikkelsystemen). Hiermee zouden inefficiënte ontwikkelingen als Nationaal Betalingscircuit en Chipper/Chipknip sneller efficient gemaakt worden (onbesproken bleef evenwel het prijseffect van de rol van DNB bij het efficiënt en eenvormig invoeren van credit-cards en pinnen in Nederland...),

-de Consumentenbond geeft aan dat consumenten weten dat ze moeten betalen voor het betalen en dat consumenten bereid blijken te zijn om mee te werken aan efficiënter betalen. Ook vind de Bond dat de kosten van het pinnen flink omlaag zouden kunnen en moeten en dat er mogelijk wat sneller overgegaan zou moeten worden op chipkaartgebruik in Nederland.



Discussie over de stellingen was er niet; dat werd bewaard tot de borrel. Opmerkelijk was wel dat dhr van der Broek meldde dat in toenemende mate ook bedragen onder de tien euro gepind worden (achter mij klonk instemmend gemompel van andere retailers in de zaal). En het bleek ook dat consumenten best bereid zijn bij dat soort bedragen een klein bedrag te betalen. Wie weet zien we in de toekomst wat vaker een bordje op de toonbank staan (pinnen onder de 20 euro: 10 eurocent; chippen: gratis).



Tuesday, October 08, 2002

Mini-pasfraude in Veghel

Planet Multimedia meldt dat de Telegraaf meldt dat er pinpasfraude in Veghel is gepleegd. Zeer vervelend uiteraard. Het betreft wederom een tankstation als bron van ellende en zo'n 15 personen zijn de dupe. Niettemin spreekt de Telegraaf van 'massale fraude' en is het bij Planet al wat minder: 'een grote fraude'. Laat ik als derde verwijzer in het Droste-plaatje voorlopig dan maar spreken van minifraude.



Banken bieden verhuisservice aan..

en geen nummerportabiliteit voor betaalrekeningen. Aldus blijkt uit een artikel in de Telegraaf.



"Als het kabinet desondanks aan nummerportabiliteit vasthoudt, moet dat maar via wetgeving geregeld worden", stelt Hein Blocks, directeur van bankiersvereniging NVB. ... .. .. Technisch is portabiliteit te realiseren, alleen gaat de benodigde ombouwoperatie de banken tussen de 300 en 500 miljoen euro kosten. "Die kosten zullen op de één of andere wijze doorberekend moeten worden aan de klanten", aldus de NVB.



In plaats van het meenemen van de rekeningnummers stellen de banken voor om cliënten met ingang van eind volgend jaar een uitgebreide verhuisservice aan te bieden. Daarbij zorgen de banken zelf voor het onderling uitwisselen van gegevens over bijvoorbeeld automatische overboekingen.




Mijn mening vindt u in de kantlijn in het met John Caspers geschreven discussiestuk (verkorte versie gepubliceerd in het artikel in het NIBE-maandblad van september). Kort samengevat: 1-Bezint eer ge begint. 2-Haastige spoed is zelden goed.



Monday, October 07, 2002

Mobile2Pay en Free Record Shop

Op nu.nl wordt duidelijk dat Internet-klanten van Free Record Shop nu ook met hun mobieltje (Mobile2Pay) kunnen betalen voor aankopen. In feite wordt de transactie met mobiele telefoon hier als startpunt voor een incassomachtiging genomen.



Wannahaves met Diners...?

Op tv gezien dit weekend. De super-coole, vette, Wannahaves Diners Club kaart. Ook leuk voor Driek de Gadgetfriek. Kost maar 79 euro per jaar. En alle betalingen boven 100 euro worden per SMS bevestigd. Vraag hem hier aan...



Overname Paypal afgerond

Planet Multimedia meldt dat de overname van Paypal door e-Bay nu is afgerond.



Nu we het toch over Paypal hebben. Als er lezers van dit log ervaringen hebben met het vanuit Paypal overboeken naar Nederlandse bankrekeningen ben ik geïnteresseerd in de feitelijke ervaring. Snelheid van boeken, in rekening gebrachte kosten enzovoorts.



Bokbier en Bugbear

De herfst slaat toe. Off-line is er bokbier en on-line hebben we Bugbear.

Als we er voorzichtig mee omgaan, hebben geen van beide een groot effect op het betalingsverkeer.



Gelukkig maar.



Proton in België naar winst...?

Arnoud Klaren verwees me naar Card Technology. Hierin wordt gemeld dat KBC Bank winst gaat maken met de Proton-beurs. Het betreft een winst van 500.000 euro op 1,2 miljoen gebruikers. Overige cijfers:

- 9 miljoen Proton kaarthouders,

- 80.000 gebruikspunten (POS en anderszins),

- besteding van 57 miljoen euro per maand (2002) ten opzichte van 20 miljoen euro per maand in 2001.



Aardige noot in het artikel is dat CEPS een stille dood zal sterven wegens overweldigend succes van het alternatief: de euro.

While the euro has bolstered prospects for national purses, it may be helping to kill the idea of an international purse, most notably, CEPS, which seems to have been moved firmly by banks to the back-burner. The international or cross-boarder purse didn’t enjoy a strong business case to begin with, but may be even less valuable since the euro came onto the scene--at least in Europe. For those low-value purchases consumers make when they travel, they will more likely use their euros, which is, after all, an interoperable product in itself, say observers.



Bill me later ......

Ron Onrust wijst me op het Bill-me Later produkt van de firma's I4-commerce, goPIN en Paymenttech. Bill me later is ontwikkeld als alternatief voor de 'enge en dure' credit-card betalingen. In feite fungeert niet het credit-card nummer als de techniek waarmee een betaling wordt gedaan, maar wordt bij internetbetalingen als autorisatiemechanisme aan de klant gevraagd om zijn geboortedatum en delen van zijn social security nummer in te voeren. De klant kan vervolgens bij bill-me-later op de website het totaal aan bestellingen overzien en besluiten om de totaliteit van betalingen in één keer af te rekenen of met stukjes en beetjes (in welk geval I4-commerce krediet verleent).



Het bedrijfsmodel is dus - los van het transactie-mechanisme- in hoofdlijnen hetzelfde als een credit-card. Belangrijke vraag is of klanten liever een credit-cardnummer of hun geboortedatum gebruiken als onderdeel van een Internet-transactie. De toekomst zal het leren.



E-settlement bij de centrale bank van Finland

Harry Leinonen, directie-adviseur bij de Finse centrale bank, wijst me op hun e-settlement pagina. Een beschrijving van een systeem dat bijdraagt aan snelle settlement van betalingen. Het proef-systeem is opgezet vanuit de gedachte dat als iedereen in de toekomst aan het e-bankieren is of aan het Internet-bankieren, dat je eigenlijk zou willen dat het geld ook diezelfde dag bij de andere bank en rekeninghouder aankomt.







Friday, October 04, 2002

Kantorenbeleid Postbank; de wetsgeschiedenis....

In de kamer is een discussie geweest over het kantoorbeleid Postbank en de mogelijkheid om met de wet in de hand te zorgen dat sommige kantoren open blijven. Het gaat er dan om hoe moet worden aangekeken tegen artikel 12 van de Postbankwet.

1. de Postbank N.V. maakt bij de uitoefening van haar bedrijf in ieder geval gebruik van die postinrichtingen van PTT Post B.V. welke door onze Minister van Verkeer en Waterstaat, na overleg met de bank en PTT Post B.V., zijn aangewezen.

2. De rechtsbetrekkingen tussen Postbank N.V. en PTT Post B.V. ten aanzien van het gebruik van de aangewezen postinrichtingen worden bij overeenkomst vastgesteld.




Minister Hoogervorst stelt over dit artikel in zijn brief van 4 oktober 2002:

Uit de wetsgeschiedenis blijkt niet dat de wetgever mede voor ogen heeft gestaan de noodzaak te verzekeren dat burgers voldoende dichtbij gebruik zouden kunnen maken van postbankvoorzieningen.



En ik wijs dan voor de goede orde op de door mij vetgemaakte frase in Kamerstuk 18 346, nr 3, vergaderjaar 1983-1984, pagina 9.

Voor enige vorm van zeggenschap van het Staatsbedrijf der PTT in de Postbank is derhalve geen plaats. Dit neemt niet weg dat de Postbank gebruik zal blijven maken van het PTT-Distributienet. Daarmede is ook een belang van de PTT gemoeid. Indien de Postbank zich uit de postkantoren zou terugtrekken, zou de instandhouding van een fijnmazig net van postkantoren in gevaar komen. Dit gevolg wordt vanuit maatschappelijke overwegingen onaanvaardbaar geacht. Gezien het grote belang van beide partijen bij een voortzetting van de bestaande dienstverlening via de postinrichtingen en de Postbank, wordt regeling daarvan bij wet noodzakelijk geacht.



Ik weet het dus zo net niet, dat van die wetsgeschiedenis...



Wednesday, October 02, 2002

Mobiele bellen van Postbank/O2 ietsje duurder...

Planet Multimedia meldt dat de proef van Postbank/O2 met mobiel bankieren via Wap-telefoon wat duurder is uitgepakt. Postbank directeur Hans van de Noordaa zei tijdens de DMSA Marketingdagen in Groningen:

Onder druk van Telfort (nu: O2) en Siemens werden honderdduizenden toestellen uitgeleverd, terwijl de Postbank zijn systemen nog niet op orde had.



Toch mag de Postbank niet klagen. Uit de vorige week gepubliceerde statistische cijfers van DNB blijkt dat het publiek in de overgang van 2001 naar 2002 massaal het geld op de bank is gaan zetten. Eind juli 2002 stond er in heel Nederland zo'n 50 miljard euro op de bank- en girorekeningen van huishoudens. En ook is er meer gespaard. Aldus lijkt het door banken al gerapporteerde volume-effect voor het renteresultaat zich ook in 2002 voort te zetten.



Oude munten leveren flink wat op ...

.. zo blijkt in de financiele telegraaf. De actie coins voor care, het inzamelen van de oude guldens en buitenlandse munten, leverde in totaal zo'n 14 miljoen euro op.



Nieuwtjes van de conferentie over content billing

Gister was ik te gast op een conferentie over content billing, georganiseerd door Van Dusseldorp & Partners. Grotere en kleine weetjes vlogen door de zaal. Daaronder begrepen:

- het in Duitsland zeer grote Firstgate draagt in Nederland zorg voor betaling/afrekening van de krante-artikelen van het Nederlands Dagblad. Vanaf November wordt de layout van ND aangepast en ook het volledige content-billing systeem van Firstgate gebruikt. Wat Firstgate betreft een eerste stap naar meer en extra klanten in Nederland en daarbuiten,

- een interessante beweging is dat service providers (zoals Firstgate) aan klanten een tarief-aanbod doen om transacties te verwerken op basis van revenue sharing; vanuit een model waarin per maand 200 € en per transactie 0,50 € voor bijvoorbeeld credit-card betalingen moest worden betaald (om die kosten te dekken moeten er twintig a dertig digitale kranten worden verkocht) is door Nederlands Dagblad nu een model gekozen waarin per transactie 30 % provisie wordt afgedragen. Het variabiliseren van de kosten geniet dus de voorkeur van het ND,

- betaling bij de website one-hello (een dating service) geschiedt voor 50 % met credit-card, 30 a 35 % met incassomachtiging en de de overige 15 a 20 % met elektronisch bankieren/overschrijvingen. One hello kent overigens 280.000 gebruikers, waarvan er 90.000 actief zijn,

- de krantenbusiness gaat langzaam over op betaling van (delen) van de website; FT heeft zo'n actie sinds deze zomer ingezet en een aantal van 17.000 betalende gebruikers (per juli 2002); waarvan er zo'n 6000 het uitgebreide abonnement hebben (300 euro) en 11.000 het gewone digitale abonnement (100 euro per jaar).



Wat mij persoonlijk opviel is dat het bij zelfs zo'n grote naam als Financial Times om nog zulke lage aantallen klanten gaat. Verder is het interesant om bij de bestaande kranten te zien dat een afweging wordt gemaakt tussen informatie/nieuws die veel lezers trekt en daarmee advertentie-inkomsten kan genereren (dat blijft dan gratis toegankelijk) en meer specifieke informatie (columns), die slechts een klein publiek trekken (waarvoor dan betaald moet worden). De kunst van krant op het web komt dus neer op het zorgvuldig volgen van leesgedrag van je klanten en daarop je tarifering aanpassen.



Mobiele operators zijn elektronisch geld instelling

Tijdens een gisteren gehouden conferentie over content billing vertelde Dr. Armin Sageder van het bedrijf Paysafecard dat het bedrijf een pre-paid betaalmiddel voor op het Internet aanbood. Gevraagd naar de vergunningsachtergrond gaf hij aan dat Paysafe opereert onder de vergunning van Commerzbank (in Duitsland) en BAWAG (in Oostenrijk).



Wat betreft de positie van de mobiele operators geldt voor zowel Duitsland als Oostenrijk dat vastgesteld is dat de combinatie van pre-paid tegoeden en billing services met zich brengt dat er sprake is van elektronisch geld. In Duitsland houdt Deutsche Telekom zich netjes aan de regels (dmv enige technische voorzieningen). In Oostenrijk (zowel als in Italië) zijn de betreffende operators inmiddels 'verwarnt' door de toezichthouder.